Sosyalizm nedir, sosyalist ne demek, sosyalizm tarihi

Sosyalizm halkın kontrolünde bir şekilde iktidar ve üretim araçlarının kullanıldığı bir sistem olarak özetlenebilir. Kapitalizmi reddetmektedir.

Sistemde bireycilik değil toplum anlayışı ön plana çıkmaktadır. Aynı zamanda komünist sistemi zemin hazırlamakta olan bir ideoloji olarak özetlemektedir. Bu yazımızda sizlere sosyalizm nedir, sosyalist ne demek, kime denir ve sosyalizm tarihçesi konusunda bilgi vermeye gayret göstereceğiz. Platon’dan Karl Marx’a kadar bir sürü önemli isim tarafından ele alınmış ve değişik yorumlar yapılmış olan sosyalizm hakkında ortaya çıkan fikirler çok farklıdır.

İlk çağlardan beri farklı şekillerde ortaya çıkmış ve farklı bir toplum ideolojisi olarak karşımızda bulunmaktadır. Üretim ve değişim araçlarının tamamen toplumun malı haline getirildiği aynı zamanda toplumsal sınıfların ortadan kaldırarak yeniden yapılanmasını amaçlayan siyasi ideolojilerin tümüne net olarak sosyalizm denilebilir.

Sosyalizm Nedir?

Sosyalizm nedir denildiğinde aslında az önce de bahsettiğimiz gibi birçok farklı görüş ortaya çıkmaktadır. Ünlü kişilik Karl Marx, sosyalizmi diğerlerine göre daha somut şekilde temellere oturtmuş bulunmaktadır. Marx’ın görüşüne göre bilimsel sosyalizm olarak ifade edilmektedir.

Ana hatlarıyla sosyalizm denildiği zaman aslında bir toplumun ekonomik faaliyetlerinin toplumun bizzat kendisine daha doğru tabirle kamuya ait olması ve sosyal aynı zamanda da ekonomik alanda toplumsal refahın devlet tarafından sağlanmış olduğu bir siyasi teori olarak sunulmaktadır.

Bu anlamda sosyalizm bir çok noktada daha da ön plana çıkmayı başarmış bulunmaktadır. Bu yüzden de daha farklı gruplar tarafından çabuk benimsenerek uygulanması hoş görülmüş bulunmaktadır.

Sosyalist Ne Demek?

Sosyalist ne demek denildiğinde de elbette adından da anlaşılacağı üzere sosyalizm yandaşı demektir. Sosyalist kişiler, toplumculuğu savunmaktadır. Toplumun genel anlamda sosyo ekonomik düzeyde daha rahat bir şekilde olmasını söyleyen sosyalistler, özellikle 19. yüzyılın başından itibaren ön plana çıkmaktadır. Oysa ki terim olarak ilk çağlara kadar uzandığını görebilirsiniz.

Sosyalist Kime Denir?

Sosyalizm en kaba tabiriyle kapitalist sistemin karşıtıdır denilebilir. Kapitalizm bireysel mülkiyete dayalı bir sistem olduğuna göre sosyalizm de bunun tam karşıtı yani toplumsal mülkiyete dayalı bir sistem olarak karşımıza çıkmaktadır. Sosyalizme inanarak bunu savunan kişilere de kısaca sosyalist denilmektedir. Maddi açıdan eşitliği savunan bir görüş olarak aslında eşitlikçi olan kişilerin de sosyalist oldukları söylenmektedir.

Sosyalizm Tarihçesi

Sosyalizm tarihçesi denildiğinde aslında ilk çağlara kadar gittiğini bilmek gerekir. Ancak genel anlamda Marksizm ile birlikte başladığı da söylenebilir. İlk defa İtalya’da 1803 yılında ardından İngiltere’de 1822 yılında ve son olarak da Fransa’da 1831 yılında kullanılmaya başlanmış olan sosyalizm terimi 1835 yılında Fransa’nın sözlüğüne resmi olarak girmiş bulunmaktadır.

1877 yılında yapılan yeni baskıda toplumun durumunu değiştirmeye savunan kişilerin doktrini olarak tanımlanmış olan sosyalizm, tarihsel olarak 2 evreden geçmiş bulunmaktadır.

Marksist düşünceden önce yaşamış olan düşünürlerin savunmuş oldukları sosyalizme aslında ütopik sosyalizm denilmektedir. Marx’a kadar İlk çağlardan itibaren uzanan sosyalizm fikrini ilk devresi Marx’la birlikte sona ermiş bulunmaktadır. 2. Devresinde ise Marx ile birlikte en savundukları ihtiyaçların karşılandığı sosyalizm, bilimsel sosyalizm olarak ifade etmiş bulunmaktadırlar. 19. yüzyılda ortaya çıkmış olan birçok sosyalist düşünce ve akım bu tür düşüncelerin başlangıcını çok eskilere götürmek anlamında çalışmalar yapmışlardır.

Sosyalist doktrinler eski Yunan filozofu Eflatun’a kadar dayandıranlar da bulunmaktadır. Eflatun ile birlikte Utopik sosyalizm ilk olarak başlamış bulunmaktadır.

İdeal devlet nasıl olmalıdır sorusunu cevaplamaya çalışmakta olan Eflatun, devlette buna uygun bir örgüt ve bir hakim sınıfın olması gerekir demektedir. Devlete hâkim sınıf anlayışı ile ele alan Eflatun kişisel eğilimlerden aramaları gereken yöneticilerle birlikte aile ve mülkiyetin uzak olmalarını savunmakla birlikte 19. ve 20. yüzyılda bulunan sosyalist düşünceye de aslında ilham kaynağı olmuş bulunmaktadır.

Yüzyıllar sonra Thomas Moore 16 yüzyılın başında yazdığı Utopia adlı eserinde eşitliğe din hoşgörüsüne ve kamu mülkiyetine muhayyer bir toplum düzenini anlatmaktadır.

19. yüzyılda İngiltere, Fransa ve Almanya da gelişmekte olan sosyalizm, çağın konjektörel sosyal ve ekonomik problemleri ile yakından ilgili bir şekilde karşımıza çıkmaktadır. Toplum yapısında teşekkül eden işçiler ile birlikte orta sınıfın sefaleti ile ilgilenen kişilerin başında da Robert Owen gelmektedir. Modern anlamda Robert Owen Sosyalizmi ilk dile getiren ve sosyalizmin babası olarak tanınmaktadır.