Hukukun Tanımı ve Kaynakları

• HUKUKUN TANIMI VE KAYNAKLARI
• Tarihsel sürece bakıldığında her dönemde hukukun farklı şekillerde ortaya çıkmasından dolayı hukukun belli bir tanımı yapılamamaktadır. Ancak hukukun bilinen en yaygın tanımı: ”Kişiler arasındaki ilişkileri düzenleyen ve uyulmaması halinde birtakım yaptırımlara bağlanan kurallar bütünüdür.” şeklindedir.
• Tarihin eski dönemlerinde insanlar için kendi kendine hak arama mekanizması vardır. Fakat bu durum toplum içerisinde karmaşaya neden olmuştur. İnsanlar bunun önüne geçebilmek için hukuk kurallarını oluşturmuştur. Hatta bu hukuk kurallarına bağlılık hukuk devleti adı altında yepyeni bir devlet sistemini meydana getirmiştir.
• Hukukun doğuşuyla birlikte toplumlarda varolan kaos ortamı en aza indirilmiş ve toplumsal barış sağlanmaya çalışılmıştır. Ve bunun ilk örnekleri Roma İmparatorluğu döneminde kendini göstermiştir. Hatta günümüzde çoğu hukuk fakültesinde Roma İmparatorluğu dönemindeki hukuk biçimi Roma Hukuku dersi adı altında okutulmaktadır.

HUKUKUN KAYNAKLARI

• Hukukun kaynaklarını yazılı hukuk kaynakları, yazısız hukuk kaynakları ve yardımcı hukuk kaynakları şeklinde tasnifleyebiliriz. Hukukun yazılı kaynakları normlar hiyerarşisinde kendine yer bulmuş kaynaklardır. Bunların başında anayasa gelir. Anayasa yazılı hukuk kaynaklarının en önemlisidir. Kanun-i Esasi, 1921, 1924, 1961, 1982 anayasaları bizim hukuk tarihimiz açısından verilebilecek örneklerdir. Anayasalarda genelde devletin temel işleyiş biçimi ve temel hak ve hürritlere ilişkin düzenlemeler yer alır. Anayasa dışında yazılı hukuk kaynaklarına kanun hükmünde kararnameler, tüzükler, kanunlar, yönetmelikler örnek verilebilir.
• Yazısız hukuk kaynakları denince akla örf-adet hukuku gelir. Örf adet hukukunun devletin bütününde uygulanan bir sistemi yoktur. Daha çok bölgesel bazı kesimlerde uygulanan hukuk kaynağıdır. Hukuk kurallarını uygulayacak olan hakimler örf-adet hukukunu tespit ederek bölgenin şartlarına göre uygular.
• Peki örf-adet hukuku nasıl oluşur? Örf-adet hukukunun oluşması için birtakım unsurlara ihtiyaç vardır. Bu unsurlar maddi unsur(süreklilik), manevi unsur(zorunluluk inancı), hukuki unsur(devlet desteği) dur. Maddi unsurun oluşabilmesi için uzun yıllardır bu örf-adet hukuku kuralının uygulanıyor olması gerekmektedir. Manevi unsur için toplumda buna yönelik bir inanç oluşması gerekir. Ve son olarak hukuki unsur içinse devletin buna yönelik desteği gereklidir.
• Yardımcı hukuk kaynakları ise Yargıtay Içtihatları ve doktrindir.