› Forumlar › Almanca Ders ve Bilgi Bankası › Türkce – Almanca Ceviri Yöntemleri .
-
Bu bölümde bir dilden baska bir dile ceviriyi nasil yapmaliyiz, yöntemleri nelerdir gibi örneklerle anlatmaya calisacagiz.
Türkceden Almancaya ceviri yapmak, Türkceyi kaynak dil olarak almak, Türkcedeki düsünce duygu yada sözü erek-dil olarak alinan Almancaya aktarmaktir.Bunun tersi de yapilabilir. O zaman kaynak-dil Almanca, erek-dil Türkce olur.
Kendi dilimiz Türkce oldugu icin,”dilden ceviri” deyince Türkceden Almancaya, “dile ceviri” deyince Almancadan Türkceye ceviri yapilacaktir.
1. Sözcük- sözcük ceviri:Cevrilmesi gereken sözcüklerin karsiliklarinin art arda dizilmesi ile yapilan ceviriler.
Wie geht es Ihnen?
(nasil gidiyor o size?) Nasilsiniz?Wir sind Menschen.
(Biz- iz insanlar.) Biz insaniz.Er fragt den Mann nach dem Buch.
(O soruyor adami-ye kitaba) Adama kitabi soruyor.Wie komme ich am besten zur Postamt?
(Nasil gelirim ben yaninda en iyi-ye postane.) Postaneye en iyi nasil gidebilirim?2.Tüm anlamli ceviri: Anlami tüm olarak diger dilde aktarma denemesidir.
Ich bitte dich um Entschuldigung.
Senden,bagislanmami rica ediyorum.devam edecek!
-
Güzel bir fikir Ekrem
Dankeschön Nazire
3. Uygulamali ceviri: Diller arasinda yapisal ayriliklar vardir.Odili konusan insanlar arasinda sosyokürtürel acidan, yasam, düsünce bicimi acisindan ayriliklar vardir. Bunlar göz önünde tutularak anlamin en iyi bicimde verilebilmesine calisilmalidir.
In der traditionellen türkischen Familie schreibt der Vater alles vor.
Geleneksel Türk ailesinde babanin sözü gecer.Sie arbeiten noch. Viel Spass!
Siz hala calisiyorsunuz. Kolay gelsin!4.Genel anlamdan bagimsiz cevirme: Bicimsel düzenlemeler bir yana birakilarak öz anlam diger bir dilde aktarilmaya calisilir. Yer yer eksiltme ve katki söz konusudur.
Das ist dein Buch.
Bu senin kitabin.Ich habe alles ausgegeben.
Tümünü harcadim.Ich habe kein Geld mehr.
Hic param yok.Ich habe nur 2 Millionen.
Yalnizca 2 milyonum var.Ich habe kein Geld mehr.
Baska param yok.Cevirideki Anlam
Her metin cevirisinde bir takim zorluklar vardir.Bunlar, dilin iceriginde kaynaklandigi gibi dilin disindada kaynaklanabilir.O dili konusan insanlarin yasayisinda var olan deyisler bir diger dilde olmayabilir. Misal:”Kolay gelsin!”, “Güle güle giyin!” gibi deyislerin almancada yakin anlami yoktur.Bir dildeki sözcük yada tümcenin anlam acisindan diger dilde bazen hic, bazen cok karsiligi bulunabilir.
1.Bire karsi bir uygunluk
Das ist Zimmer sieben.
Bu yedi no'lu oda.Buradaki yedi sözcügünün Almancada tek karsiligi vardir.
2.Bire karsi cok uygunluk
Inge ist schwanger.
Inge gebe, Inge hamile, Inge yüklü3. Coka karsi bir uygunluk
Er sitzt dort. Er wohnt dort. Er hockt dort.
O orada oturuyor.4.Bire karsi sifir uygunluk
Türkcede (abla) sözcügünün Almanca karsiligi yoktur. Ancak “ältere Schwester””ältere Frau” gibi uyarlamalarla cevirisi mümkündür.
ablam geldi. Bu cümle bu yolla ceviri yapilabilir.
Metin icindki baglantiya göre anlamin degisebilecegi konusunda birkac örnek verebiliriz.
Der Schlüssel ist im Schloss.
Anahtar kilidin icinde.
Anahtar sarayda. Burada Schloss; hem kilit hem de saray anlamina gliyor.Fakat biz bunu cümlenin yapisina göre tercüme ediyoruz,Das war heisser Kaffee. Kahve cok sicak.
Das war heisse Diskussion. Sert tartisma.
Das war heisse Musik. Ic oynatan müzik
Das war heisser Kopf. Kizgin kafa
Bu cümleler icin birisi “sehr heiss “dese bunun hangisine uydugunu önce ve sonraki konusmalar ve konusmacilarin durumlarindan belirlenebilir.Ceviri Örnekleri:
Aciklama:Cevirisi yapilacak metin öncelikle bastan sona okunmalidir.Önce genel anlam kavranmalidir.Ilk saptanmasi gereken sey, bu metinde neyin söz konusu oldugudur.
Bir tümceyi cevirirken, ilk is o tümcede yan tümce ve benzerlerini eyirt etmeye calisilmalidir.Sonra her tümceyi ayri ayri cevirip onlari uyumlu bicimde birlestirme yoluna gidilmelidir.Tümce cevirisinin ilk isi önce eylemi bulmak, eylemin özelliklerini saptamak ve özne ile iliskisini kurmak gerekir.
Der Vorname wird dem Kind von dem gegeben, dem die Sorge für das Kind zusteht.
Burada virgül bize bir ipucu vermektedir.Belliki bir dizi sözcük bir ikinci tümceyi olusturmaktadir.Önce birinci tümceye bir göz atalim.Almancada genelde eylem ikinci yerde bulunduguna göre (wird) ilk ele alacagimiz kelime.Tümcenin sonundaki (gegeben) de eylem kökenli olduguna göre önce isi cevirmek gerekir.”…wird…gegeben…” edilgen catidir.”verilir” diye cevirebiliriz.Neyin verildigini düsünürsek su tabloyla karsilasiriz.
Der Vorname wird gegeben.
Ad verilir.Akla ilk gelen soru “kime” verilir dir.
Der Vorname wird dem Kind gegeben.
Ad “cocuga” verilir.Geriye yalnizca (von dem) kaliyor.
Der Vorname wird dem Kind von dem gegeben,
Ad cocuga, tarafindan verilir.Ikinci tümce (dem) ile baslayip, cekimli eylem sonda olduguna göre burada bir (Relativsatz) Saglikli bir sonuc icin ayni bicimde önce bu tümceyi analiz etmek gerekir. Hatta bu tümce önce düz tümce haline cevrilebilir. (Relativpronomen) bir sözcügü aciklamada baglanti rolü oynamaktadir, bu da (dem) dir.
Dem steht die Sorge für das Kind zu.
Yüklem (steht) sonda (zu). O halde (zustehen)' i incelemek gerekir.
Die Sorge steht zu.
Bakim (onun) üzerinde.Die Sorge für das Kind steht zu.
Cocugun bakimi (onun ) üzerinde.Die Sorge für das Kind steht dem zu.
Cocugun bakimi onun üzerinde.Son tümce ilk tümcedeki (von dem)'i acikladigina göre cevirisi söyle olacaktir;
Von dem, dem die Sorge für das Kind zu steht.
Cocugun bakiminin üzerinde oldugu kisi tarafindan.Tümceyi artik bütünü ile cevirebiliriz.Türkceninde yapisini göz önünde bulundurarak düzgün bir ifade ile aktarirsak;
Der Vorname wird dem Kind von dem gegeben, dem die Sorge für das Kind zusteht.
Ad, cocuga onun bakiminin üzerinde oldugu kisi tarafindan verilir.Almancadaki temel cümle örnekleri;
Es blitzt.
Simsek cakiyor.Es regnet.
Yagmur yagiyor.Die Pflanze geht ein.
Bitki cürüyor.Mich friert.
Ügüyorum.Es graut mir.
Korkuyorum.Mir schwindelt.
Basim dönüyor.Es geht um eine wichtige Frage.
Önemli bir sorun söz konusu.Es geht lustig zu.
Neseli gidiyor.Die Mutter kauft ein.
Anne alisveris yapiyor.Das Kind folgt seiner Mutter.
Cocuk annesini izliyor.Das Kind wartet ab, ob jemand kommt.
Cocuk biri gelir mi diye bekliyor.Es gelingt dem Arzt, dass er den Patienten retten.
Doktor hastayi kurtarmayi basariyor.Die Mutter erzählt den Kindern eine Geschichte.
Anne cocuklara bir öykü anlatiyor.Der Lehrer dankt dem Schüler für die Hilfe.
Ögretmen ögrenciye yardim icin tesekkür ediyor.Der Lehrer dankt dem Schüler, dass er ihm geholfen hat.
Ögretmen, ögrencinin yardim etmesine tesekkür ediyor.Der Polizist hilft dem Kind, über die Strasse zu gehen.
Polis, cocuga caddeyi gecmede yardim ediyor.Das Kind bedankt sich bei dem Polizisten, dass er ihm geholfen hat.
Cocuk polisin kendisine yardim ettigine tesekkür ediyor.Der Direktor erwartet seine Gäste.
Müdür konuklarini bekliyor.Die Lehrerin ist krank.
Bayan ögretmen hasta.Kisa Metin Cevirileri
a) Ceviriye baslamadan önce cevirisi yapilacak metinin bastan sona okunmasinda yarar vardir. Böylece metnin icerdigi konu bilinmis olur. Bu arada genel hatlariyla metin üzerinde de düsünmek gerekir.
b) Bu saptamadan sonra metni daha kücük bölümler halinde incelemekte yarar vardir. Burada pargraflar bize yardimci olur.
c) Bundan sonraki asamada metin tümce tümce cevrilmeye baslanir. Burada bildigimiz dilbilgisi kurallari ve noktalama isaretleri yardimi ile önce temel tümce ve yan tümceleri ayri ayri düsünmek gerekir.
d) Temel tümceyi saptadiktan sonra önce o tümcenin eylemini, yüklemini incelememiz gerekir. Hangi zaman kipi kullanilmaktadir? Yardimci eylem kullanilmaktamidir? Tümcenin sonunda ek yada tamamlayan varmidir?
e) Tümcenin öznesi de saptanarak, önce yüklemle iliskisi incelenir ve cevirisi yapilir.
f) Bundan sonra kalan ögelerin iliskileride incelenerek ceviriye katilir ve sonucta temel tümce cevrilmis olur.
g) Yan tümce yada yan tümceler ayni yöntemle incelenir ve ana tümceye baglantisi incelenerek cevrilir.
h) Ana tümce ile yan tümce birlestirilerek terceme edilir.
i) Tümceler tek tek cevrilerek metin bittiginde, gerekiyorsa biraz ara verilir.
k) Metin yeniden okunur, yapilan ceviri ile karsilastirilarak eksikler tamamlanir.
l) Son asama olarak yapilan ceviri bastan sona özenle okunur, gerekli düzenlemeler yapilir.
m) Ve son asama olarak yapilan ceviri metin icin 1-2 gün sonra önce Almanca metni, sonra Türkce metni bastan sona tekrar degerlendirme tavsiye edilir.
Sonra örnek bir metin verecegim burada!
çok teşekkür ederim danke schön
selam,
aybastili ekrem, bir metin cevirisi sözünde bulunmus ama unutmus herhalde. Ben nacizhane bilgilerimle bir deneme yapayim. Umarim cuvallamam.von “https://www.dw-world.de/dw/function/0,2145,12356_pg_0,00”
Die finnische EU-Ratspräsidentschaft hat sich dafür ausgesprochen, wie von der EU-Kommisssion empfohlen, die Verhandlungen mit der Türkei über einen Beitritt zur Europäischen Union teilweise auszusetzen.
-Finlandiya EU dönem baskani -di bunun icin müzakere et-, (nasil) EU komisyonu tarafindan öneril -iyor/ -digini/ -en, görüsmeleri Türkiye'yle, üzerine giris Avrupa Birligi'ne kismen ara vermeyi.
-Finlandiya'dan Avrupa Birligi Dönem Baskani, Birlik tarafindan önerilen, Türkiye'nin Avrupa Birligi'ne giris görüsmelerine kismen ara vermeyi müzakere etti.
Ceviride beni baslarda zorlayan -belki hala öyle- dogal olarak farkli kelimelerin yanisira, farkli kelime dizilisleri ve tabiki cümle yapisi… Ilk ceviride cümle yapisini bozmadan kelimeleri cevirmek, ikincisinde Türkce cümle yapisini kullanmak söz konusu… Umarim cuvallamamisimdir.
Cümle yapisini bozmadan yapilan cevirilerde faydali nokta Almanca'nin farkli kelime ve cümle dizilisi hakkinda ayrintili bilgiye sahip olunabilmesi… Tavsiye ederim.
Merhaba Derwisch! Bu konuyu hatirlattigin icin tesekkürler.Bu siralar cok yogunum fazla internete giremiyorum.Yaptigin bu calisma güzel olmus,verilmek isteneni anlamissin.Bu sekilde tek tek ceviri yaptiktan sonra onlari toplayarak düzgün bir cümle ortaya cikarma daha basit oluyor.Bu calisma genellikle yazili cevirilerde uygulanmalidir.Ben de örnekler verecegim.
aybastili ekrem ve derwisch bende bir örnek yapmak istedim ama ne derece basariliyim bilmiyorum artik:)derwisch senin gönderdigin internet sayfasindaki ayni haberden aldim kizmadin dimi:)
Merkel sagte nach dem zweitägigen Treffen,zentrales Kriterium müsse die “Aufnahmefähigkeit”sein.
Merkel söylüyor -den sonra ikigünlük bulusma merkez büro Kriter zorunda karsilama gücü olmak.
Merkel,iki günlük bulusmasindan sonra merkez büro kriterlerini karsilama gücü olmak zorunda dedi.
Das Badegeld
Nach lange Krankheit ging Nasreddin Hodscha in ein Bad. Da er unscheinbares und altes Kleid trug, behandelten ihn die Badewärter nicht sehr freundlich. Sie gaben ihm ein altes Badetuch und eine schmutzige Schürze, beim Baden halfen ihm wenig. Nasreddin Hodscha sagte kein Wort, aber beim Weggehen zahlte er am Geldschalter zwanzig Piaster. Das war zu seiner Zeit eine so hohe Summe, wie sie kaum der Reichste für ein Bad gab.
Nach einigen Wochen kam Nasreddin Hodscha in dasselbe Bad wieder. Diesmal bedienten ihn die Badewärter mit grösster Aufmerksamkeit. Wiederum sagte der Hodscha kein Wort, zahlte jedoch, Während er Wegging, nur einen Piaster am Geldschalter. Erstaunt fragten die Badewärter: “Herr, was bedeutet das?” Nasreddin Hodscha antwortete: “Dieser Paister ist die Bezahlung für das vorige Mal und die zwanzig Piaster von damals sind die Zahlung für das heutige Bad.” Mit diesen Worten verliess er das Bad.
Hamam Parasi
Nasrettin Hoca, uzun bir hastaliktan sonra bir hamama gitti. Gösterissiz ve eski bir elbise giydigi icin banyo görevlileri kendisine pek fazla yakinlik göstermediler.Ona eski bir havlu ve kirli bir pestamal verdiler, yikanirken az yardim ettiler. Nasrettin Hoca bir sey demedi, fakat ayrilirken kasaya yirmi kurus ödedi. Bu, onun zamaninda banyo icin en zenginin bile vermedigicok yüksek bir miktardi.
Nasrettin Hoca, bir kac hafta sonra, ayni hamama yine geldi. Bu kez banyo görevlileri kendisine büyük bir özenle hizmet ettiler. Hoca, buna karsin bir sey demedi; Fakat ayrildigi sirada kasaya yalniz bir kurus ödedi. Banyo görevlileri sasirarak sordular: “Efendi, bu ne demek oluyor?” Nasrettin Hoca cevapladi: “Bu kurus gecen defaya mahsusu ödemedir, o zamanki yirmi kurussa bu defaki banyo icin ödenen paradir.” Bu sözlerle banyoyu terk etti.
Bu hikayeyi yukaridaki anlatilanlara dayanarak terceme ederseniz konunun temasini daha iyi anlamis olursunuz.
arkadaşlar almanca dan ingilizceye çeviri yapan gayet kullanışlı bir program, almanca metni yazdığınızda alt tarafta ingilizcesi çıkıyor,umarım faydalı olur
Sagol hocam ellerine sağlık.selamlar.
guzel bir calisma olmus ellerinize saglik arkadaslar
- Bu konuyu yanıtlamak için giriş yapmış olmalısınız.