almanyada 1 yil calisana surekli oturum hakki(ogrenci iken) bilgisi olan var mi?

Almanya’da bir yıl çalışanın sürekli oturum hakkı var

Türk avukat Dr. Hayrullah Özcan, Avrupa Birliği (AB) anlaşmalarına göre üniversite öğrencileri veya evlilik yoluyla gelip iki yıl dolmadan boşananlardan bir yıl boyunca günde bir kaç saatlik işte çalışmış olmaları durumunda çalışma ve oturma izinlerini uzatma hakları olduğunu söyledi.
Konuyla ilgili ZAMAN’a konuşan Özcan, söz konusu haktan pek çok insanın haberdar olmadığını ifade etti. Özellikle üniversite öğrencilerinin çalıştıkları bir kaç saatlik işlerden kendilerine bu hakkın verileceğini bilmediğini kaydeden Özcan, “Bu konuda Alman yasaları biliniyor ama AB anlaşmasından doğan haklarımızdan haberdar değiliz. Bunu yabancılar polisi memurlarının çoğu bile bilmiyor. Örneğin Türkiye’den öğrenci arkadaşlarımız geliyor. Burada bulunabilmek için öğrenci vizesiyle gelip dört 4-5 yıl boyunca ve öğrenci oturma izni alıyorlar. Alman yasalarına göre öğrencilik bittikten sonra onlara burada bir sene iş arama süresi veriliyor. Burada üniversiteyi bitiren kişi yasanın yeterli gördüğü kazançta bir işi bulursa o durumda ikamet hakkı elde ediliyor. Fakat Avrupa Birliği hükümlerine göre iş farklı. Türkiye ile Avrupa Birliği arasında bir ‘Özel Bağlanma Anlaşması (Assoziationsratbeschluss) var. Yani Türkiye, AB’ye girmemiş olmasına rağmen 1963 yılında Türkiye ile AB arasında böyle bir anlaşma yapıldı. Bu konuda Türkiye ile AB arasında bir Koordinasyon Kurulu (Assozierungsrat) var. Bu Koordinasyon Kurulu’nun 1/80 ARB kararı var. Bu kararın 6. maddesine göre Almanya’da çalışan bir Türk işçi bir iş yerinde bir sene çalıştıysa o iş yerinde çalışma izninin devam etmesi için başvurabilir. Çalışma izni alan kişinin otomatik olarak oturma izni alma hakkı var. Üç yıl çalıştıysa o meslekle ilgili istediği iş yerinde çalışabilir. Dört sene geçtikten sonra ise istediği meslek ve iş yerinde çalışma hakkını elde edebiliyor.” dedi. Özcan, öğrenci iken çalışanlar veya evlilik yoluyla gelip bir yıl sonra boşananlar için yasanın bir avantaj sağladığını belirterek, “Örneğin bir vatandaşımız evlilik yoluyla buraya geldi, hemen işe girip bir yıl çalıştı. Sonra eşinden boşansa bile bu çalışma süresi, hatta bir kaç saatlik ek iş bile olsa ona oturma iznini uzatma hakkı sağlıyor. Ayrıca firma yoluyla Almanya’ya gelenleri de ilgilendiriyor bu. Yani bir kişi o firmaya sadece bir yıl eli mahkumdur. Ondan sonra üç yıl aynı alanda başka bir firmada çalışabilir. Dört yıl sonra ise başka bir meslekte de çalışabilme hakkı var” şeklinde konuştu.. ‘Yasa özellikle üniversite öğrencilerini ilgilendiriyor’ Kendisine vize ve oturma izni problemi yaşayan bir çok öğrencinin başvurduğunu belirten Dr. Özcan, bu öğrencilerin çoğunun ya bu haktan tamamen habersiz olduğunu veya sonradan öğrendiklerini kaydetti. Almanya’da üniversite öğrencilerine haftada 20 saate kadar olan saatlik ek iş izni (Nebenjob, Studentenjob) verildiğini hatırlatan Özcan “Vatandaşımızın, öğrenci kardeşlerimizin esas bilmediği nokta bu birkaç saatlik işin de aynı hakkı doğurduğu. Aslında bunu oturma izinlerini veren çoğu yabancılar polisi memurları da bilmiyor. Yani Nebenjob’un da aynı geçerliliği var bizim görüşümüze göre ve bunu Düsseldorf yabancılar polisi de kabul etti. Hiç dava falan açmadık. Konuyu biraz daha açarsak saatlik işlerde üç yıl çalışan bir üniversite öğrencisinin burada istediği işe girme ve oturma izni alma hakkı oluyor. Tabi bazı öğrenciler Türkiye’ye dönmek istiyor ama bazıları da burada kalmak istiyorlar. Bu onlar için büyük bir fırsat” diye konuştu. Türk hukukçu Dr. Hayrullah Özcan bir ilginç anekdotu da şöyle anlatıyor: “Mesela ben bir inşaat firması tanıyorum. İşçilerini Türkiye’den getiriyor. Çünkü kendisi için daha uygun ve işçiler buradaki Alman kanunlarına da bağlı değil. Onlara oturma izni almaları konusunda şöyle anlaşmış; her getireceği işçi burada 11 ay kalıyor. 11 ay sonra yenisini, başka işçiyi getirme üzere anlaşmış elçilikle. Çünkü 12 ay dolunca işçinin bu yolla oturma hakkı doğuyor. O da tabi kendi menfaatini işçilerin menfaatinden üstün tutuyor. Böyle bir haklarının olduğundan tüm vatandaşlarımızın öğrenmesinde fayda var” Özcan, öğrenciler üniversitenin bitmesi, evlilik yoluyla gelenlerin de boşandığı için Türkiye’ye geri dönmek zorunda olduklarını belirterek özellikle bu kesimlerin bu haktan  faydalanabileceklerini vurguladı.