ÇOCUK HAKLARI
Çocuk Hakları Nedir?
Çocuk hakları; 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü kapsamında ve İnsan hakları dahilinde değerlendirilmektedir. Bu kavram kanuni ve ahlaki olarak dünyadaki tüm çocukların doğduğu andan itibaren sahip olduğu haklardır.
Çocuk Hakları Bildirgesi
İçindekiler
Çocuk haklarına ilişkin ilk metin 1917 tarihinde ‘Çocuk Hakları Bildirgesi’ adıyla yayınlanmıştır. Ancak remi olan ilk metin ise 1924 yılında Milletler Cemiyeti’nce onaylanan Cenevre Çocuk Hakları Bildirisidir. Bu metin BM tarafından kabul edilerek 20 Kasım 1959’da BM Çocuk Hakları Bildirisi olarak güncellenerek 20 Kasım 1989’da daha geniş BM Çocuk Haklarına Dair Sözleşme ile değiştirilmiştir.
Çocuk hakları evrensel nitelik taşımakla birlikte yayınlanan bildiri 193 ülkenin imzasını taşımaktadır.
Bu belge medeni, siyasal, sosyal, ekonomik, kültürel gibi alanlardaki insan haklarını geniş bir biçimde tanımlayan bir belgedir. Sözleşmeyi şekillendiren temel noktalar ise; ayrım gözetmeden çocuk yararının gözetilmesi ve çocuğun yaşam ve gelişimine katılımı ifade eder.
Türkiye’de ise Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak kutlanmaya başlanmış ve ilk olarak 23 Nisan 12929’da kutlanmaya başlanmıştır.
BM Çocuk Haklarına Dair Sözleşme 54 maddeden oluşmaktadır. Ve bu metin dünya üzerindeki en geniş kapsamlı hukuki metindir. Bu maddenin ilk maddesine göre 18 yaşından küçük olan herkes çocuk olarak kabul edilir. Ve bu nedenle de vazgeçilmez haklara sahiplerdir.
Vazgeçilmez maddelere bakılacak olunursa; yaşama ve gelişme, bir isim ve vatandaşlığa sahip olma hakları ve bunları koruma hakkıdır, sağlık hizmetlerine ve eğitime erişme hakları, insana yaraşır bir yasam standardın erişim hakkı, istismar ve ihmalden korunma hakkı, ekonomik sömürülerden ve uyuşturucu bağımlılığından korunma hakkı, eğlence, dinlenme ve kültürel etkinlikler amacıyla vakte sahip hakkı gibi haklar söz konusudur.
İlginizi Çekebilir: İnternetten para kazanmak mümkün mü? Reklam izle para kazan uygulamaları hakkında şok gerçekleri okumak için TIKLAYIN
Sadece bir cep telefonu ve internet bağlantısıyla oyun oynayarak ayda ne kadar para kazanabilirsiniz merak ediyor musunuz? Para kazandıran oyunları öğrenmek için TIKLAYIN
Evde para kazanma yolları hakkında ilginç ve gerçek yöntemleri öğrenmek ister misiniz? Evde çalışarak nasıl para kazanırsınız? Öğrenmek için TIKLAYIN
Bu haklara ek olarak düşünce ve ifade özgürlüğü hakkı, kendileriyle ilgili konularda fikirlerini dile getirme hakkı, dernek kurma özgürlükleri hakları söz konusudur. Aynı zamanda özel gereksinimi olan çocuk ve engelli çocukların da hakları söz konusudur.
Çocukların ağır nitelikli işlerde çalıştırılması, asker olarak görevlendirme, istismar, şiddet gibi konular çocuk istismarı olarak nitelendirilip değerlendirilmektedir.
Çocuk Hakları Komitesi
Sözleşmeye onay vermiş devletlerin, sözleşmeyi nasıl uyguladıklarını incelemeyi görev edinmiş bir komitedir. Komite devletlerin politikalarını belirlemeleri esnasında sözleşmeyi rehber olarak benimsemelerini öngörür. Çocuk haklarını güvence altına alınması bu konudaki bilinçle alakalıdır. Yani bu konudaki bilinç arttıkça çocuk haklarını güvence altına alınması oranı da o kadar artmaktadır.
Türkiye’de Çocuk Hakları
Bm’de Çocuklar için Dünya Zirvesi’nde gündeme gelen Çocuk Hakları bildirisini 19892da ilk imzalayan devletlerden olmasına karşın sözleşmenin mecliste onaylanması ve yürürlüğe girmesi işlemi 27 Ocak 1995’te Resmi Gazete’de yayınlanması ile olmuştur.
Türkiye’de çocuk haklarını tetikleyen nedenler arasında yaşanan göç ve bozuk gelir dağılımı yer almaktadır. Eğitimin yetersiz oluşu, işsizlik, dengesiz gelir dağılımı gibi sorunlar mevcuttur. Özellikle ülkemizde çocuğun kişiliğinin göz ardı edilerek yapılan sözlü ve fiziki olarak yapılan çocuk istismarı önemli bir yere sahiptir. Özellikle ülkemizde çocuk hakları noktasında ciddi eksiklikler mevcuttur.
